Van beschermingsfilosofie naar tuimte voor Groei: Olifantenbescherming anders bekeken
7 september 2025 – Het team van Bring The Elephant Home Africa was trots om aanwezig te zijn en twee presentaties te geven tijdens de jaarlijkse conferentie van de Southern African Wildlife Management Association (SAWMA) in Port Alfred, Zuid-Afrika. Dit samenkomen van onderzoekers, praktijkmensen en natuurbeschermingsleiders bood een waardevol podium om nieuwe ideeën te delen over hoe we kunnen bouwen aan een toekomst waarin mensen en olifanten samen in harmonie leven.
Beschermingsfilosofieën in de praktijk
Onze oprichter, Antoinette van de Water, presenteerde: “Hoe gemeenschappen denken over natuurbescherming in gebieden waar mensen en olifanten samenleven.“
Natuurbescherming wordt vaak neergezet in uitersten: óf de natuur koste wat kost beschermen, óf de behoeften van mensen vooropstellen. Maar uit ons onderzoek in Zuid-Afrika, Namibië en Thailand, met 728 deelnemers, blijkt dat echte gemeenschappen veel genuanceerder en veelzijdiger denken.
In plaats van zich vast te pinnen op één filosofie, steunen de meeste mensen een mix van benaderingen:
- Protectionist Conservation – gericht op het veiligstellen van overleving en het bewaren van wilde natuur.
- New Conservation – legt de nadruk op menselijk welzijn en een leefbaar bestaan.
- Compassionate Conservation – draait om zorg en respect voor individuele dieren.
- Convivial Conservation – vraagt om rechtvaardigheid, gelijkheid en harmonieus samenleven.
Ondanks onze verschillen delen we meer dan we vaak beseffen. De echte uitdaging is hoe we samen kunnen werken aan een gedeelde toekomst, ook al vraagt dat soms om compromissen. Onze resultaten laten zien dat olifantenbescherming niet vastloopt in polarisatie. Integendeel: mensen combineren in de praktijk al bescherming, zorg en samenlevingswaarden.
Deze bevindingen herinneren ons eraan dat natuurbescherming in de kern draait om waarden, en om de waardigheid die we andere levende wezens gunnen. Gedeelde ethische fundamenten – zoals waardigheid, rechten en welzijn – vormen zowel een morele verantwoordelijkheid als een praktische leidraad voor actie. Bestuur en beleid moeten zich vervolgens aanpassen aan de lokale context, en daarop voortbouwen.
In plaats van ons alleen af te vragen wat de directe gevolgen zijn van beheermaatregelen, gaat het uiteindelijk om diepere vragen: Welke relatie willen we aangaan met de natuur, en welk natuurerfgoed willen we doorgeven aan de generaties die nog komen? In Antoinette’s aankomende publicatie laten juist de mensen die het dichtst bij olifanten leven ons de weg zien.
Bekijk hier Antoinette’s presentatie:
Olifanten ruimte geven om te bewegen
Onze Regionaal Directeur Afrika, Brooke Friswold, presenteerde haar onderzoek: “Uitbreiding van leefgebied verbetert het welzijn van olifanten en bevordert wederzijds herstel van ecosystemen: Bewijs uit een Zuid-Afrikaans reservaat.”
Haar studie in het Kariega Game Reserve vergeleek het gedrag en welzijn van olifanten vóór en nadat een binnenhek werd verwijderd. De resultaten zijn opvallend:
- Minder stressgerelateerd en agressief gedrag
- Lagere stresshormoonniveaus in mest
- Herstel van overbelaste vegetatie
- Langere dagelijkse afstanden, vergelijkbaar met wilde populaties zonder hekken
- Rijkere en natuurlijkere sociale interacties
Dit onderzoek laat zien dat het doorbreken van barrières – zowel in ons denken als letterlijk in het landschap – het welzijn van olifanten verbetert én ecosystemen herstelt. Zo ontstaan brede voordelen voor mensen, dieren en hun leefgebieden.
Bekijk hier Brooke’s presentatie:
Waarom dit belangrijk is
Samen benadrukken deze presentaties twee kernvoorwaarden voor succesvolle natuurbescherming:
- Ruimte voor verschillende waarden – het erkennen en samenbrengen van de uiteenlopende perspectieven van gemeenschappen die met olifanten samenleven.
- Ruimte voor de natuur – het creëren van de leefruimte en omstandigheden die olifanten nodig hebben om zo natuurlijk mogelijk te leven.
Bij Bring The Elephant Home geloven we dat juist deze twee pijlers cruciaal zijn. Luisteren naar lokale mensen én olifanten de ruimte geven om vrij te bewegen, zijn de sleutels tot een rechtvaardige en duurzame toekomst voor zowel mensen als olifanten.
We zijn trots dat we hebben kunnen bijdragen aan SAWMA 2025 en kijken ernaar uit om de volledige publicaties binnenkort te delen.
Houd onze komende publicaties in de gaten!
In Afrika richten we ons werk op het welzijn en de bescherming van olifanten, wetenschappelijk onderzoek, beleidsbeïnvloeding en nauwe samenwerking met gemeenschappen. Lees meer.
‹ Terug naar vorige pagina